“CHODRA HOVLI” INSHOOTI KONSTRUKTIV TIZIMI TEXNIK HOLATINI YANGI INNOVATSION USULDA O‘RGANISH.

Authors

  • prof. Sh.Taxirov Kaliforniya universiteti (Berkliy, AQSh) Author
  • B.S.Raxmоnov Urganch davlat universiteti prof.,t.f.d. Author
  • R.Sh.Nafasov Urganch davlat universitetikatta o‘qituvchisi Author
  • J.Berdiev. Urganch davlat universiteti magistranti Author

Abstract

Xorazm viloyati Xiva yaqinidagi Chadra Hauly (Chodra hovli) XVIII–XIX asrlarga taalluqli tarixiy yodgorlik bo‘lib, Xiva xonlarining qishloq saroyi sifatida to‘rt qavatli inshoot sifatida qurilgan[1] (1-rasm). U shahardan uzoqroq, bog‘lar orasida joylashgani, va u haqda ma’lumotlar juda cheklanganligi bois uning geometriyasini millimetr o‘lchov aniqligi bilan qayd etish zarur boʻldi. Chunki meros inshootlari me’moriy yechimi va holatini hujjatlashtirishda 3D raqamli nusxa (shu jumladan lazerli skanerlash) keng qo‘llaniladi. Mazkur loyiha maqsadi ham – Chodra hovlini yuqori aniqlikda lazer skanerlash yordamida o‘lchash, nuqta buluti ko‘rinishida raqamli nusxasini hosil qilib, inshootning tuzilish holatini tahlil qilishdir.

References

1. Манковская Л.,Булатова В. Памятники зодчество Хорезма.–Ташкент, 1978.

2. Azizova B. Arxitektura uzoq umr ko'rish - O'zbekiston, Xiva shahridagi Chandra- Hauly yozgi saroy misolida. Fuqarolik vazirligi Eng . 2017;2(5):158-160. DOI: 10.15406/mojce.2017.02.00045.

3. Б.С.Рахмонов , И.М.Хаджиев , К.А.Курязов , М.М.Жуманиязов (2006). Изучение технического состояния строительних конструкций памятников Чадра-Хавли города Хиви. Международний сборник научних трудов «Материал и изделия для ремонта и строительства» (Новосибирский Государственний Аграрний Университет), 126–128. Новосибирск.

4. Leica Geosystems AG. Leica Scan Station C10.2011.

5. https://w3.leicageosystems.com/downloads123/hds/hds/ScanStation%20C10/brochuresdatasheet/Leica_Sca nStation_C10_DS_en.pdf.

6. Leica Geosystems AG. Cyclone Version 2022.1.0; 2022.

7. MathWorks. Matlab Version R2020a; 2020.

8. F. Remondino, Remote Sens. 3, 1104–1138 (2011).

9. J. Kęsik, M. Miłosz, J. Montusiewicz and K. Samarov, Digit. Appl. Archaeol. Cult. Herit. 22, e00199 (2021).

10. S. Takhirov, B. Rakhmonov, R. Nafasov, A. Samandarov and S. Sultanova, Remote Sensing. 15(6), 1632 (2023).

11. S. Takhirov, B. Rakhmonov, R. Nafasov, A. Samandarov, S. Sultanova, J. Musurmanov and B.Takhirov , “Structural health monitoring of Juma Mosque in Itchan Kala, Uzbekistan by laser scanning ,” in Transferring Research into Practice, Proceedings of the International Conference on Structural Health Monitoring of Intelligent Infrastructure, (SHMII, Porto, Portugal, 2021), pp. 1331–1337.

12. S. Takhirov and B. Rakhmonov, “Structural Health Monitoring of the Juma Mosque in Itchan Kala in Khiva (Uzbekistan): Laser Scanning Combined with Numerical Modelling,” in the 12th International Conference on Structural Analysis of Historical Constructions-2020, Proceedings of the Conference, edited by P. Roca et al. (Scipedia, Barcelona, Spain, 2020), pp. 3361–3370.

13. S.M. Takhirov, I. Aripov and D. Matrasulov, “Real-time Structural Monitoring of Bibi-Khanum in Samarkand (Uzbekistan) Combined with Subsequent Laser Scans ,” in the 12th International Conference on Structural Analysis of Historical Constructions-2020, Proceedings of the Conference, edited by P. Roca et al. (Scipedia, Barcelona, Spain, 2020), pp. 3339–3348.

14. S. Takhirov, et al., “First Step Toward Preservation of Ancient Toprak Qala in Uzbekistan: Estimation of Erosion and Deterioration Rates by Laser Scanning ,” in RILEM Bookseries, Structural Analysis of Historical Constructions 47, edited by Y. Endo, T. Hanazato, (Springer, Cham, Switzerland, 2023), pp. 581–590.

15. J. Barton, World Archaeology 41(3), 489–504 (2009).

Downloads

Published

13-10-2025

How to Cite

“CHODRA HOVLI” INSHOOTI KONSTRUKTIV TIZIMI TEXNIK HOLATINI YANGI INNOVATSION USULDA O‘RGANISH. (2025). XALQARO ILMIY-AMALIY KONFERENSIYALAR, 1(5), 10-15. https://innoworld.net/index.php/ispconference/article/view/893