FLORISTIK FRAZEOLOGIZMLARNING DIAXRONIK RIVOJLANISHI

Abstract

Mazkur maqolada o‘zbek tilidagi floristik frazeologizmlarning (o‘simlik nomlari asosida shakllangan birikmalar) tarixiy taraqqiyot yo‘nalishlari tizimli tahlil qilinadi. Maqolada klassik adabiyotdan tortib XX–XXI asr matbuoti va raqamli kommunikatsiyagacha bo‘lgan davrda bunday birliklarning semantik, struktur va pragmatik o‘zgarishlarini aniqlash hamda ularning barqarorlik/yangilanish mexanizmlarini ko‘rsatishga harakat qilinadi. Metodika korpusga asoslangan yondashuv, leksik-semantik teglash, ijtimoiy-tarixiy kontekstualizatsiya va qiyosiy madaniy-lingvistik tahlilni birlashtiradi. Natijalar misolida “gulday/guldek”, “bargdek titramoq”, “xazon bo‘lish”, “tikanli gap” kabi birliklarning ma’no ko‘lami kengayishi, uslubiy qatlamlar bo‘yicha migratsiyasi, shuningdek, tarjima-ta’sir (kalka, o‘zlashma) omillari namoyon bo‘ladi. Tadqiqot floronimlarning ramziy kapitali, konseptual maydoni va kollektiv ongdagi estetik-aksial funksiyalari qayta talqin qilinishini ko‘rsatadi.