O‘ZBEKISTON ELEKTROENERGETIKA TIZIMIDA ELEKTROMOBILLARNING ELEKTR ISTE’MOLI VA INFRATUZILMA RIVOJLANISHINING METODIK ASOSLARI

Authors

  • Yusupov Sarvarbek Sodiqovich Toshkent Kimyo Xalqaro Universiteti “Mashinasozlik texnologiyasi” kafedrasi t.f.f.d., dotsenti E-mail: sarvarbek.83@mail.ru, Tel.: +99 890 217 5427 Author
  • Normamatov Asadbek Sherdil o‘g‘li Talaba: Toshkent Kimyo xalqaro universiteti, “Electrical Engineering” yoʻnalishi 3-bosqich, 01U guruh Author
  • Sodiqov Umarbek Sarvarbek o‘g‘li Talaba: Toshkent Kimyo xalqaro universiteti, “Mechatronics and Robotics” yoʻnalishi 2-bosqich, 31U guruh Author

Keywords:

Kalit so‘zlar: elektroenergetika tizimi, elektromobillar, energiya samaradorligi, differensial tarif siyosati, qayta tiklanuvchi energiya manbalari, zaryadlash infratuzilmasi, aqlli tarmoqlar, uglerod emissiyasi, ekologik barqarorlik, transport sektori. Ключевые слова: электроэнергетическая система, электромобили, энергоэффективность, дифференцированная тарифная политика, возобновляемые источники энергии, зарядная инфраструктура, интеллектуальные сети, выбросы углерода, экологическая устойчивость, транспортный сектор. Key words: power system, electric vehicles, energy efficiency, differential tariff policy, renewable energy sources, charging infrastructure, smart grids, carbon emissions, environmental sustainability, transport sector.

Abstract

Annotatsiya. Ushbu maqolada O‘zbekiston elektroenergetika tizimida elektromobillarning elektr energiyasi iste’moliga ta’siri, zaryadlash infratuzilmasini rivojlantirish zarurati va energiya samaradorligini oshirish yo‘llari yoritilgan. Metodik asos sifatida tahliliy, statistik va taqqoslash usullaridan foydalanilgan. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, elektromobillarni joriy etish nafaqat transport sohasida, balki butun energetika tizimida ham infratuzilma va tarif siyosatini modernizatsiya qilishni talab etadi. Xususan, differensial tarif siyosati, qayta tiklanadigan energiya manbalari integratsiyasi va “aqlli” zaryadlash tizimlari elektromobillarning samarali rivojlanishida muhim omil sifatida ko‘rsatib berilgan.

Аннотация. В данной статье рассмотрена роль электромобилей в электроэнергетической системе Узбекистана, их влияние на потребление электроэнергии, необходимость развития зарядной инфраструктуры и пути повышения энергоэффективности. В качестве методической основы использованы аналитический, статистический и сравнительный методы. Результаты исследования показывают, что внедрение электромобилей требует модернизации не только транспортного сектора, но и всей энергетической системы, включая тарифную политику. В частности, дифференцированные тарифы, интеграция возобновляемых источников энергии и интеллектуальные системы зарядки определены как ключевые факторы эффективного развития электромобилей.

Abstract. This article examines of electric vehicles in Uzbekistan’s power system and their impact on electricity consumption, the need to expand charging infrastructure, and ways to improve energy efficiency. Analytical, statistical, and comparative methods were used as the methodological basis. The study results indicate that the integration of electric vehicles requires modernization not only in the transport sector but also across the entire energy system, including tariff policies. In particular, differential tariff schemes, the integration of renewable energy sources, and smart charging technologies are highlighted as key factors for the effective development of electric vehicles.

References

1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Qaror PQ-443-son “Elektromobillar va gibrid avtomobillarni sanoat usulida ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish, ularni rag‘batlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”. – Toshkent, 19 dekabr, 2022. – Hujjat PQ-443-son. – lex.uz, 2022

2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Qaror PQ-171-son “Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi faoliyatini samarali tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”. – Toshkent: Prezident, 2023-yil 31-may. – Hujjat PQ-171-son. – lex.uz, 2023.

3. I.U. Raxmonov va boshqalar. “Elektr ta’minot asoslari”. Darslik. Buxoro: -2021, – 210 b.

4. “BYD Uzbekistan Factory” qo‘shma korxonasi haqidagi ma’lumot manbasi:

Uzavtosanoat AJ. “BYD Uzbekistan Factory” – qo‘shma korxona; tashkil etilishi, joylashuvi va ishlab chiqarish quvvati. – Uzavtosanoat AJ, 2023. – Internet-manba: https://uzavtosanoat.uz/en/company/ooo-byd-uzbekistan-factory

5. Yusupov S. MAMLAKATIMIZDA ELEKTROMOBILLARNI QO ‘LLAB-QUVVATLASH BO ‘YICHA YARATILAYOTGAN IMKONIYATLARNING TAHLILI VA INFRATUZILMANI YARATISHNING AHAMIYATI //Центрально азиатский журнал STEM. – 2023. – Т. 4. – №. 1.

6. O‘zbekiston Respublikasi Energetika vazirligi. Energetika tizimining rivojlanish strategiyasi – 2030. – Toshkent, 2021. – 85 b.

7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Qarori. Yashil energiya va elektromobillarni rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida. – Toshkent, 2022. – 12 b.

8. International Energy Agency. Global EV Outlook 2024. – Paris: IEA Publications, 2024. – 289 p.

9. International Renewable Energy Agency. Innovation Outlook: Smart Charging for Electric Vehicles. – Abu Dhabi: IRENA, 2019. – 140 p.

10. Ehsani M., Gao Y., Longo S., Ebrahimi K. Modern Electric, Hybrid Electric, and Fuel Cell Vehicles. – 3rd ed. – Boca Raton: CRC Press, 2018. – 537 p.

11. Sovacool B.K., Axsen J., Sorrell S. Promoting electric vehicles: Lessons from policy and market experiences // Environmental Research Letters. – 2018. – Vol. 13, № 1. – P. 1–20.

12. Lutsey N., Nicholas M. Update on electric vehicle costs in the United States through 2030. – Washington, D.C.: International Council on Clean Transportation (ICCT), 2019. – 35 p.

13. Tran M., Banister D., Bishop J.D.K., McCulloch M.D. Realizing the electric-vehicle revolution // Nature Climate Change. – 2012. – Vol. 2, № 5. – P. 328–333.

14. Helms H., Pehnt M., Lambrecht U., Liebich A. Electric vehicle and plug-in hybrid energy efficiency and life cycle emissions // Proceedings of the European Energy Conference. – Kassel, 2010. – P. 1–10.

15. Ministry of Transport of the People’s Republic of China. EV Infrastructure Development Plan 2025. – Beijing, 2021. – 96 p.

16. Shodiev X. va boshqalar. “Statistika”. Darslik. –T.: “Ibn Sino”, 2004. - 354 b.

17. EV Fast-Charging Corridors. https://energyoffice.colorado.gov/transportation/grants-incentives/ev-fast-charging-corridors.

Raxmonova, G. S. (2022). O ‘QUVCHILARDA NOSTANDART TAFAKKUR TARZINI RIVOJLANTIRISHNING REFLEKSIV MEXANIZMLARI. Research And Education, 1(9), 542-549.

Rahmonova Gulchehra Salaydinovna (2022). PEDAGOGICAL-PSYCHOLOGICAL FEATURES OF THE DEVELOPMENT OF NON-STANDARD WAY OF THINKING IN STUDENTS. European science review, (3-4), 17-20.

Rahmonova, G. S. (2022). THEORETICAL AND METHODOLOGICAL FUNDAMENTALS OF DEVELOPING NON-STANDARD THINKING IN STUDENTS. Theoretical & Applied Science, (4), 565-572.

Raxmonova, G. (2020). ТАЛАБАЛАРДА МАЪНАВИЙ-АХЛОҚИЙ КОМПЕТЕНЦИЯЛАРНИ РИВОЖЛАНТИРИШ УСУЛЛАРИ. ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz), 4(4).

RAXMONOVA, G. MA’NAVIYAT-JAMIYAT RIVOJLANISHINING MUHIM OMILI. ЭКОНОМИКА, 159-161.

Downloads

Published

2025-09-18

How to Cite

O‘ZBEKISTON ELEKTROENERGETIKA TIZIMIDA ELEKTROMOBILLARNING ELEKTR ISTE’MOLI VA INFRATUZILMA RIVOJLANISHINING METODIK ASOSLARI. (2025). ORIENTAL JOURNAL OF ENGINEERING AND MODERN TECHNOLOGIES, 2(2), 14-25. https://innoworld.net/index.php/ojemt/article/view/572